კოლაგენის შიგნიდან მხარდაჭერა, კანის მოცულობისა და მბზინვარებისთვის

გამოქვეყნებული: 29.07.2025 | ავტორი: Marlene Nordlander MSc, რეგისტრირებული დიეტოლოგი და Oriflame-ის კვების საბჭოს წევრი

კოლაგენი თქვენი ერთ-ერთი ყველაზე ძლიერი სილამაზის მოკავშირეა! ეს შესანიშნავი ცილა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს მკვრივი და მბზინავი კანის შენარჩუნებაში - მისი ბუნებრივი შემცირება იწვევს წვრილ ხაზებს, ნაოჭებს და ჩამოშვებულ კანს. მოდით გავიგოთ, თუ რა არის სინამდვილეში კოლაგენი და როგორ შეგიძლიათ მისი დახმარებით, კანი მაქსიმალურად ჯანმრთელად გამოიყურებოდეს.

მაშ, რა არის სინამდვილეში კოლაგენი?

კოლაგენი თქვენს ორგანიზმში ყველაზე გავრცელებული ცილა და კონსტრუქციაა, ის აკავშირებს ყველაფერს ერთმანეთს - განსაკუთრებით კანში, სახსრებში, ძვლებში, კუნთებსა და ნაწლავების ლორწოვან გარსშიც კი (Wakeman, 2021).
არსებობს კოლაგენის რამდენიმე ტიპი, რომლებიც ორგანიზმში სხვადასხვა როლს ასრულებენ.

• I და III ტიპი გვხვდება კანში, თმაში, ფრჩხილებში, ძვლებსა და სისხლძარღვებში. ისინი შესანიშნავია სილამაზისა და კანის ჯანმრთელობისთვის.
• II ტიპი - გვხვდება ხრტილებსა და სახსრებში. ის უფრო მნიშვნელოვანია მობილობისა და სახსრების საყრდენად.

ასაკთან ერთად, ჩვენი ბუნებრივი კოლაგენის გამომუშავება ნელდება - დაახლოებით 1%-ით ყოველწლიურად 20 წლის ასაკიდან - რაც ხელს უწყობს დაბერების თვალსაჩინო ნიშნებს, როგორიცაა წვრილი ხაზები, ნაოჭები და ელასტიურობის დაკარგვა (Varani, et al., 2006) (Shuster, et al., 1975).

გაიმდიდრეთ კოლაგენი კვებით

თქვენი სხეული ბუნებრივად არის აღჭურვილი კოლაგენის გამოსამუშავებლად ამინომჟავების გამოყენებით, რომლებიც ცილის საშენი მასალაა. ეს პროცესი განსაკუთრებით ეფექტურია C ვიტამინთან ერთად, რომელიც მნიშვნელოვან როლს ასრულებს კანის, ძვლების, ხრტილის და სხვა ნივთიერებების კოლაგენის ნორმალურ წარმოქმნაში (EFSA, 2009). თუმცა, ასაკის მატებასთან ერთად, კანის ბუნებრივი კოლაგენის გამომუშავება ნელდება და სწორედ მაშინ ხდება კიდევ უფრო მნიშვნელოვანი თქვენი კოლაგენის ქსელის მხარდაჭერა ჭკვიანური, მიზანმიმართული კვებით.

ცილა გადამწყვეტია კანის სიმტკიცისა და ელასტიურობის შესანარჩუნებლად ასაკის მატებასთან ერთად (პარკი, 2015). კოლაგენის გამომუშავების სტიმულირებისთვის, დარწმუნდით, რომ თქვენი დიეტა მოიცავს ცილებით მდიდარ სხვადასხვა საკვებს, როგორიცაა ხორცი, თევზი, კვერცხი, რძის პროდუქტები, პარკოსნები, თხილი და თესლი, ასევე C ვიტამინით მდიდარ ხილსა და ბოსტნეულს, როგორიცაა ციტრუსები, მარწყვი, ბროკოლი და ისპანახი.

სუფთა კოლაგენის მიღება ასევე შეგიძლიათ საკვებიდან. როგორიცაა ძვლის ბულიონი, ქათმის კანი, თევზის კანი. თუმცა, ის განსხვავდება შეწოვის უნარით. სწორედ ამიტომ, ჰიდროლიზებული კოლაგენის დანამატები - განსაკუთრებით კანის ჯანმრთელობისთვის შექმნილი - თქვენი დიეტის საიმედო და ეფექტური დამატებაა. მათი მცირე პეპტიდური ზომა და მიზანმიმართული ფორმულა ხელს უწყობს თვალსაჩინო სილამაზის სარგებელს, როგორიცაა კანის ელასტიურობის გაუმჯობესება და ნაოჭების შემცირება (დე მირანდა და სხვ., 2021).

კოლაგენის მხარდაჭერა შესაფერისია ჩემთვის ?

კოლაგენის გამომუშავება ასაკთან ერთად ბუნებრივად ნელდება, თუმცა ზოგიერთი ადამიანისთვის კოლაგენის დანამატებით სარგებლობა კიდევ უფრო მეტად შეიძლება იყოს სასარგებლო - განსაკუთრებით თუ:
• 20 წლის ან მეტის ხართ
• ხშირად ექვემდებარებით ულტრაიისფერ სხივებს ან დაბინძურებას
• განიცდით სტრესის მაღალ დონეს
• მიირთმევთ დაბალცილებიან ან საკვები ნივთიერებებით მწირ დიეტას

კოლაგენის დეფიციტის ნიშნებია მშრალი ან ჩამოშვებული კანი, ფრჩხილების მსხვრევა, წვრილი ნაოჭები, სახსრების დისკომფორტი და შენელებული შეხორცება.

ჯანსაღი ცხოვრების წესით, მიანიჭეთ კანს ბზინვარება და სიკაშკაშე

მკვრივი და მბზინავი კანი ჯანსაღი ცხოვრების წესის მყარ საფუძველს ეფუძნება. აი, როგორ დაეხმაროთ თქვენს კანს ბუნებრივად:

• მიირთვით მრავალფეროვანი და დაბალანსებული დიეტა, რომელიც მდიდარია ცილებით და C ვიტამინით
• იყავით ფიზიკურად აქტიური - რეგულარული ვარჯიში აუმჯობესებს კანის სტრუქტურას და სისხლის მიმოქცევას (Quu, et al., 2023)
• მართეთ სტრესი - ქრონიკული სტრესი ზრდის კორტიზოლს, რამაც შეიძლება შეამციროს კოლაგენის დონე (Singh, 2016)
• კარგი ძილი - ეცადეთ 7-9 საათი იძინოთ - კანი ღამით თავისით აღდგება (Lyons, et al., 2019)
• ულტრაიისფერი გამოსხივებისგან დაცვა- ყოველდღიურად გამოიყენეთ SPF - თუნდაც მოღრუბლულ დღეებში. მზის ზემოქმედება ანგრევს კოლაგენს (D'Orazio, et al., 2013)
• მოერიდეთ დაბინძურებას - რეგულარულად გაიწმინდეთ კანი თავისუფალი რადიკალების დაზიანების შესამცირებლად (Roberts, 2020)

მიეცით კანს ყველაფერი, რაც სჭირდება

თქვენი კანი მოგვითხრობს, თუ როგორ ზრუნავთ საკუთარ თავზე - როგორც შინაგანად, ასევე გარეგნულად. მიუხედავად იმისა, რომ კანის მოვლის საშუალებები მნიშვნელოვანია, უფრო მეტად მნიშვნელოვანია საკვები ნივთიერებები, რომლითაც კვებავთ თქვენს სხეულს და რაც ქმნის ხანგრძლივ ბზინვარებას. კოლაგენი - განსაკუთრებით მისი ჰიდროლიზებული პეპტიდური ფორმით - გთავაზობთ კლინიკურად დადასტურებულ გზას თქვენი კანის საბოლოო ბზინვარების აღსადგენად და შესანარჩუნებლად. შეუხამეთ ის ჯანსაღ კვებას, ფიზიკურ აქტივობას, კარგ ჰიდრატაციას, სტრესის მართვას, ხარისხიან ძილს და შეზღუდეთ მზისა და დაბინძურების ზემოქმედება - და თქვენ კანს მიანიჭებთ ზუსტად იმას, რაც მას სჭირდება ძლიერი, გლუვი და ბზინვარე იერისთვის.

წყაროები:

de Miranda RB, Weimer P, Rossi RC. Effects of hydrolyzed collagen supplementation on skin aging: a systematic review and meta-analysis. Int J Dermatol. 2021 Dec;60(12):1449-1461. doi: 10.1111/ijd.15518. Epub 2021 Mar 20. PMID: 33742704.
D'Orazio J, Jarrett S, Amaro-Ortiz A, Scott T. UV radiation and the skin. Int J Mol Sci. 2013 Jun 7;14(6):12222-48. doi: 10.3390/ijms140612222.
EFSA Journal 2009; 7(9):1226. doi: 10.2903/j.efsa.2009.1226.
Lyons AB, Moy L, Moy R, Tung R. Circadian Rhythm and the Skin: A Review of the Literature. J Clin Aesthet Dermatol. 2019 Sep;12(9):42-5.
Park K. Role of micronutrients in skin health and function. Biomol Ther (Seoul). 2015 May;23(3):207-17. doi: 10.4062/biomolther.2015.003.
Qiu Y, Fernández-García B, Lehmann HI, et al. Exercise sustains the hallmarks of health. J Sport Health Sci. 2023 Jan;12(1):8-35. doi: 10.1016/j. jshs.2022.10.003.
Roberts W. Air pollution and skin disorders. Int J Womens Dermatol. 2020 Nov 25;7(1):91-7. doi: 10.1016/j.ijwd.2020.11.001.
Shuster S, Black MM, McVitie E. The influence of age and sex on skin thickness, skin collagen and density. Br J Dermatol. 1975 Dec;93(6):639-43. doi: 10.1111/j.1365-2133.1975.tb05113.x.
Singh, K. Nutrient and Stress Management. J Nutr Food Sci. 2016;6(4);1-6. doi: 2155-9600.1000528.
Varani J, Dame MK, Rittie L, et al. Decreased collagen production in chronologically aged skin: roles of age-dependent alteration in fibroblast function and defective mechanical stimulation. Am J Pathol. 2006 Jun;168(6):1861-8. doi: 10.2353/ajpath.2006.051302.
Wakeman MA. Review of the Literature Relating to Collagen Hydrolysate and Its Potential Clinical Applications. J. Adv. Med. Med. Res. 2021 Jul 1;33(15):6-20. doi: 10.9734/jammr/2021/v33i1530981.